Quo pacto aliis linguis fluenter loqui (i.e. per ora nostra) discimus, si iam antea linguae e libris legendo scribendoque studuimus? (= linguam per litteras praesertim didicimus)
Hae duae res interdum fortasse altera alteri miscentur et maxime, cum de Latino sermo est.
Cum linguam vivam disco neque loquendo in terra, ubi native usurpatur, sic facio, tum non vitabo mox bene scribere posse, melius quam loqui.
Latine fluenter scribere posse de me dicere valeo. Sed omnino vel longe aliud est quam vere loqui. Nam si loquimur, aliter mens nostra operatur ac si scribimus. Si scribimus, litteris et imaginibus verborum scriptorum innitimur - imaginibus, quae nobis necessariae sunt ut Latinum bene proferamus.(in linguā maternā aut linguā, quam bene scimus, non scriptis sed sonis potius innitimur, quos scribendo exprimere conamur).
Cum loquimur, talibus verborum imaginibus (quibus plerumque Latinum nostrum re vera constat) ex toto caremus et aut sonum verbi formae ipsum bene memoriā tenemus aut non tenemus et tum non fluenter sed cum intermissionibus morisque pluribus tarde loquimur, quia formae imaginem aegre in mentem revocare tentamus, cum sonorum in mente fontibus careamus, quibus imitando utamur, fluenter ut sermo noster proferatur.
Formae sonum conceptui (=cogitationi/ideae rectae) iunctum non habemus sed verbi imaginem tantum. Ita, possum dicere: "possum" unum in mente conceptum revocare et "potero" alium = conceptum temporis futuri. At hoc facile in chartā / in litteris fit. Si chartā/computatro/litteris egeo, forma recta "potero" non revocatur si futurum dicere cupio, cum sonum istum illi conceptui numquam vere iunxerim, sed imaginem verbi solam (quam forte aut aliquoties legerim aut non).
Quo modo bene fluenterque sic latine loqui egomet possum? Si loquens imaginor me scribere (de me ipso quidem loquor), tum lepide et omnino fluenter loqui possum, ut etiam linguam et scribere et eā loqui optime scire videar (non crederes memet annos loquendo non degisse, si me sic facientem audires). Sed loquorne vere sic faciens? Vere non loquor sed per os scribo ;) (omnia, quae verba profero, primum in sententiis scripta imaginor ac si vere digitis ea scriberem). Oculis enim saepe clausis et mente a veritate rerum me cingente aversa fit, cum loquor. Si ita non facio et loqui naturaliter sine eiusmodi concentratione conor (tam quam anglice vel bohemice loquens), sermo meus Latinus tardus foedusque est (neque in hōc rerum statu sic bene loqui potero: via ad fluentiam pravast).
Bene memini me sic multis annis ante (ut paene non meminerim :D) et in anglice loquendo fecisse, sed fortasse omni in lingua, ubi post studium aliquod loqui incipimus (quam non ipso cum hominibus loquendo actu didicimus) sic facimus. Omnis autem alterius linguae studium (et vivae) denique melius evenit, cum saepe permulta forsan et plurima eius linguae per pelliculas cinematographicas et multimedia alia audierimus, quae scii inscii (verae fluentiae causa) imitaturi sumus.
Ergo: omni in lingua sic loqui occipientes (quam per litteras didicerimus) fortasse primum omnes imaginamur nos vere scribere nec loqui - sed quod in mente in chartā scripsimus, oribus eodem tempore exprimimus. Sed omni in lingua talis status aliquid brevior est, cum saepe sermoni nostro linguae e multimediis (aut locutoribus nativis ipsis) exauditae imitatio adiungitur, ut mox nesciamus utrum sententias, quas dicimus, quodam modo magis artificiali componamus (sicuti scriberemus) an imitationis gratia (qua imitatione linguae naturam in nos inducimus) vere loquimur.
Latine igitur si loqui vis nec Vivarium Novum aut institutiones eius modi similes frequentas et tantum per litteras et forsitan, si felix es, et per "chat" (locutorium interretiale) latine discis - neque eo facto per ora loqui poteris.
Loquēris(fut.) (i.e. fluenter loquēris), si sat diu loquens te scribere imaginatus eris et tardissume veborum ex ore plerumque tuo proditorum sonos in mentem impresseris (nam tibi permulta sermonis Latini in Youtube aut alibi esse non reor, quae in dies auscultes ut latine loqui atque aliā linguā vivā loqui discas).
Sic nisi feceris, sermo latinus tuus scribendo orbatus (sed voci innitens) qui ore solo proferendus est, haud pulcher tibi vel alicui alteri, qui tecum loquētur, apparebit audieturve.
Talia enim fata latinistarum sunt ;)
Žádné komentáře:
Okomentovat